<div class="text-justify">

**W Polskim internecie nie ma za wiele o tej filozofii i raczej trzeba szukać jej po angielskich stronach, a w sumie jest to ciekawe zagadnienie dla informatyki - Filozofia Uniksa.**

![](https://ipfs.busy.org/ipfs/QmPBcwiyFC9eWpdE4xqH7ECke96UE4bHohkpahTmDVqWq2)

Unix to stary system (chociaż w sumie dalej żywy - głównie za sprawą systemów inspirowanych nim jak Linux czy OS X [Tutaj są spory czy nie jest Uniksem, bo wywodzi się od niego]) i chociaż systemy różnie sobie radzą z tą filozofią (gdyż zwykle idzie się w stronę "krowiastych aplikacji" o tyle można znaleźć oprogramowanie pisane pod te reguły.

Po pierwsze - oprogramowanie powinno robić tylko tyle ile jest to niezbędne. Odtwarzacz muzyki powinien odtwarzać muzykę, a nie robić za przeglądarkę newsów (...). Powoduje to dodatkowe błędy i problemy.

Po drugie - powinieneś tak starać się tworzyć oprogramowanie by mogło współpracować z innym programem.

I to dwa główne punkty (jeszcze jest parę, ale głównie techniczne). A więc popatrzmy

## Reguła KISS

![](https://ipfs.busy.org/ipfs/QmNgLWumxQ4mgd9EGm8gTGffxRivP5FW4DoDBFLSypuwpj)

Pierwszy punkt brzmi jak reguła KISS. Powinno się tworzyć tak rzeczy (nie tylko oprogramowanie), by spełniało najbardziej podstawowe role bardzo dobrze. 

Dam wam przykład programu Surf. Surf to przeglądarka internetowa. W porównaniu do klasycznych przeglądarek jak Mozilla Firefox czy Google Chrome nie ma przycisków ani systemu zakładek. Co?

A no. Projekt jest bardzo prosty, ma tylko otworzyć stronę internetową i tyle robi. Dzięki czemu ilość błędów można było zminimalizować, gdyż jedna aplikacja robi to co do niej należy.

## Kooperacja

Jednak jak możecie się domyślić - nie wszystko jest tak proste, gdyż aplikacje współpracują ze sobą. Dam inny przykład projektu Suckless Tools jakim jest Tabbed. Umożliwia ono uruchamianie aplikacji w zakładkach. Tak więc jeśli chcemy by Surf miał karty - Tabbed umożliwia to nam. Mamy dwie aplikacje, które koegzystują, a zarazem nie są tak rozbudowane (bo nie muszą).

Przykładem może być silnik do odtwarzania muzyki i filmów MPV i nakładka Celluloid.

## Ale ...

Lepsze jest wrogiem dobrego. O ile są grupy (jak programiści Suckless), którzy tworzą wiele ciekawych projektów zgodnie z ideą Uniksa (Ja osobiście lubię "sent" - aplikację do tworzenia prostych prezentacji) o tyle ludzie lubią fajerwerki i wybuchy. Warto sobie przypomnieć nasze szkolne prezentacje w Powerpoint - ładne tło, efekty graficzne, czcionka starannie wybierana ... a tutaj przykładowy slajd.

![](https://ipfs.busy.org/ipfs/QmW425yJb9jv4Lz8bnV4gce1NeCkJyuThnDzU38GLwaLHv)

Bardzo proste i przejrzyste prezentacje, które nie wymagają dużo pracy i działają szybko! I to jest kwintesencja filozofii Uniksa.

## A jak wygląda oprogramowanie w Linuksie?

Odpowiem tak - różnie. Oczywiście nie da się jednoznacznie każdej aplikacji zrobić zgodnie z filozofią Uniksa. Systemd jest odstępstwem, a Wayland nas przybliża (w porównaniu do Xorg). Jako tako jakby ktoś chciał to by dał radę żyć zgodnie z nią. A to ma swoje plusy jak i minusy. Ale tak ogólnie chciałem Was zaciekawić tematem ;)

</div>